ایکائو چه سازمانی است؟ زمان ایجاد + نحوه کار آن
سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) یک آژانس تخصصی سازمان ملل متحد است که توسط ایالات متحده برای مدیریت اداره و حاکمیت کنوانسیون شیکاگو ایجاد شده است و مسئول ارتقای توسعه امن و منظم هوانوردی غیرنظامی در سراسر جهان با ایجاد استانداردها و اقدامات توصیه شده است. درواقع هدف آنغ سیاست‌های حمایتی در مورد ایمنی هوانوردی، کارایی، منظم بودن هوا، پایداری اقتصادی و مسئولیت زیست‌محیطی است. ایکائو که مقر آن در مونترال، کانادا است، برترین سازمان دولتی هوانوردی غیرنظامی است و از 193 کشور عضو و نمایندگان و متخصصان صنعت هوانوردی تشکیل شده است.
SARP اقدامات مقامات هواپیمایی کشوری را در سراسر جهان هدایت می‌کند و جنبه‌های فنی و عملیاتی هوانوردی غیرنظامی بین‌المللی مانند ایمنی، صدور مجوز پرسنل، عملیات هواپیما، فرودگاه‌ها، خدمات ترافیک هوایی، بررسی سانحه و محیط‌زیست را موردتوجه قرار می‌دهد.
برزیل به‌عنوان یکی از اعضای مؤسس ایکائو، فعالانه در بحث‌های مقررات فنی و توصیه‌های صادر شده توسط این سازمان شرکت کرده است. برزیل که پی‌درپی به‌عنوان یکی از اعضای گروه یک شورا انتخاب شد، دارای یک هیئت دائمی در شورای ایکائو است که تابع وزارت امور خارجه است و از نظر فنی توسط ANAC، فرماندهی هوانوردی و اداره پلیس فدرال مشاوره می‌شود.
در این مقاله قصد داریم به توضیح کاملی از ایکائو بپردازیم. پس با این مقاله از جوان ایرانی همراه باشید.
ایکائو مخفف چیست؟
ایکائو چه سازمانی است؟
ایکائو مخفف سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری است – سازمانی که به ایجاد استانداردهای ترافیک هوایی برای 193 کشور توصیه و کمک می‌کند (اگرچه آنها فقط می‌توانند با اجازه کشور میزبان عمل کنند، مقررات توسط مقامات محلی انجام می‌شود). اساساً، تقریباً تمام دولت‌های منطقه‌ای در جهان موافقت کرده‌اند که از این توصیه‌ها پیروی کنند، به جز برخی که یا از حقوق خود برای سایر کشورها چشم‌پوشی کرده‌اند (مانند لیختن‌اشتاین که اجازه می‌دهد سوئیس از طرف خود امضا کند)، یا مناطقی که دولت مرکزی ندارند (صحرای غربی). بااین‌حال، این لیست بسیار اندک است و حتی کشورهایی مانند کره شمالی نیز در آن ثبت‌نام کرده‌اند.
کنوانسیون شیکاگو: منشأ ایکائو
در 1 نوامبر 1944 کنوانسیون شیکاگو آغاز شد که 52 کشور در سراسر جهان شرکت کردند. این رویداد مهم‌ترین کنوانسیون مربوط به حقوق هوانوردی در نظر گرفته می‌شود، زیرا در خدمت ایجاد دستورالعمل‌هایی برای ادامه رشد هوانوردی پس از جنگ جهانی دوم بود. همچنین با ایجاد سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری ICAO یا OACI، برای مخفف اسپانیایی آن موافقت شد.
ایکائو چه زمانی ایجاد شد؟
در 7 دسامبر 1944، در جریان کنوانسیون شیکاگو، توافقنامه بین‌المللی هواپیمایی کشوری امضا شد. این حرکت به‌عنوان نقطه شروعی برای ایجاد ایکائو عمل کرد. اما تقریباً سه سال پس از آن بود که سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری در 4 آوریل 1947 تأسیس شد. این سازمان که به سازمان ملل متحد تعلق داشت، در ابتدا دارای 55 کشور متحد بود، درحالی‌که امروزه بیش از 190 کشور این سازمان را تشکیل می‌دهند.
تاریخچه سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری
ایکائو چه سازمانی است؟
همانطور که قبل تر بیان شد کنوانسیون بین‌المللی هواپیمایی کشوری (همچنین به‌عنوان کنوانسیون شیکاگو شناخته می‌شود)، در 7 دسامبر 1944 توسط 52 کشور امضا شد. در انتظار تصویب کنوانسیون توسط 26 کشور، سازمان موقت بین‌المللی هواپیمایی کشوری (PICAO) تأسیس شد.
این سازمان از 6 ژوئن 1945 تا 4 آوریل 1947 فعالیت کرد. در 5 مارس 1947 بیست و ششمین تصویب‌نامه دریافت شد. ایکائو در 4 آوریل 1947 به وجود آمد. در اکتبر همان سال، ایکائو به یک آژانس تخصصی سازمان ملل متحد مرتبط با شورای اقتصادی و اجتماعی (ECOSOC) تبدیل شد.
اهداف سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری
امضای موافقت‌نامه کنوانسیون هواپیمایی بین‌المللی کشوری اهداف ایکائو این‌گونه را بیان می‌کند:
باتوجه‌به اینکه توسعه آتی هوانوردی غیرنظامی بین‌المللی می‌تواند کمک زیادی به ایجاد و حفظ دوستی و تفاهم بین ملت‌ها و مردم جهان کند، اما سوءاستفاده از آن می‌تواند تهدیدی برای امنیت عمومی باشد. و باتوجه‌به اینکه مطلوب است از اصطکاک اجتناب شود و همکاری بین ملت‌ها و مردمی که صلح جهان به آن وابسته است، ارتقا یابد.
بنابراین، دولت‌های امضاکننده زیر درباره اصول و ترتیبات معینی به توافق رسیده‌اند تا هوانوردی غیرنظامی بین‌المللی به شیوه‌ای ایمن و منظم توسعه یابد و خدمات حملونقل هوایی بین‌المللی بر اساس فرصت‌های برابر ایجاد شود و به طور سالم و اقتصادی انجام شود. براین‌اساس این کنوانسیون را برای این منظور منعقد کرده‌اند.
ایکائو در ابتدا برای ترویج توسعه ایمن و کارآمد هوانوردی غیرنظامی ایجاد شد. یکی از جنبه‌های پایدار کار سازمان در شش دهه گذشته کمک به کشورها برای بهبود هوانوردی غیرنظامی در کشورشان از طریق پروژه‌های اجرا شده تحت برنامه همکاری فنی ایکائو بوده است. از زمان تأسیس در سال 1952، دفتر همکاری فنی (TCB) مسئول اجرای برنامه همکاری فنی ایکائو بوده است و به دولت‌ها، کمک‌کنندگان، بخش خصوصی و سایر منابع مالی در همه موارد مربوط به توسعه امن و ایمن مدنی مشاوره و کمک می‌کند.
تا به امروز برنامه همکاری فنی به‌عنوان یک فعالیت اولویت دائمی ایکائو باقی‌مانده است که با حمایت از کشورهای عضو در اجرای مقررات، سیاست‌ها و رویه‌های ایکائو، نقش فنی برنامه منظم را تکمیل می‌کند. برنامه همکاری فنی تحت هدایت خط‌مشی گسترده مجمع ایکائو و شورا انجام می‌شود. باتوجه‌به راهنمایی‌های کلی دبیرکل، برنامه همکاری فنی تحت اختیارات تفویض شده توسط دفتر همکاری فنی (TCB) تحت مدیریت آن اجرا می‌شود.
ساختار ایکائو
ایکائو چه سازمانی است؟
امروزه ساختار سازمانی ایکائو از یک دبیرخانه و سه نهاد اصلی تشکیل شده است: مجمع، شورا و کمیسیون ناوبری هوایی.
مجمع متشکل از همه کشورهای عضو، ارگان مستقل ایکائو است. مجمعی که معمولاً هر سه سال یکبار تشکیل می‌شود، تنظیم دستورالعمل‌های لازم برای سه سال آینده، تصویب بودجه و بررسی کارهای فنی، حقوقی، اقتصادی و اداری سازمان و همچنین تصویب اصلاحیه‌های پیوست‌ها را بر عهده دارد.جوان ایرانی (irjavan.com)
علاوه بر این، این مجمع است که 36 ایالت را انتخاب می‌کند که شورا را برای سه سال آینده تشکیل خواهند داد. کشورها با درنظرگرفتن اهمیت آنها برای حملونقل هوایی بین‌المللی، سهم آنها در ساختار ناوبری هوایی و معیارهای نمایندگی جغرافیایی انتخاب می‌شوند.
به‌عنوان بدنه اجرایی ایکائو، شورا این اختیار را دارد که SARPها را تصویب کند و آنها را در ضمیمه‌های کنوانسیون شیکاگو الحاق کند، مجمع را تشکیل دهد، دبیرکل را تعیین کند و بودجه سازمان را مدیریت کند. در عمل، شورا از طریق کمیته‌ها، به‌ویژه کمیته حملونقل هوایی – مسئول توسعه اقتصادی مناسب هوانوردی غیرنظامی بین‌المللی – کمیته مالی، کمیته مداخله غیرقانونی و کمیته همکاری فنی فعالیت می‌کند.
ساختار اداری سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری
ایکائو متشکل از یک نهاد مستقل، مجمع، و یک نهاد حاکم، به نام شورا است.
مجمع باید حداقل هر سه سال یکبار تشکیل جلسه دهد. این جلسه توسط شورا تشکیل می‌شود. هر کشور متعاهد حق رأی دارد و تصمیمات با اکثریت اتخاذ می‌شود.
شورا یک نهاد دائمی است و برای مجمع پاسخگو است و توسط 36 کشور عضو برای مدت سه سال تشکیل می‌شود.
ایکائو دارای دفاتر منطقه‌ای است که هدف آنها تسهیل برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های جدید است. این دفاتر به شرح زیر است: آفریقا – اقیانوس هند (AFI)، آسیا (ASIA)، دریای کارائیب (CAR)، اروپا (EUR)، خاورمیانه (MID)، آمریکای شمالی (NAM)، اقیانوس اطلس شمالی (NAT)، اقیانوس آرام (PAC) ) و آمریکای جنوبی (SAM).
ایکائو چگونه کار می‌کند؟
ایکائو چه سازمانی است؟
توضیحات زیر توسط خود ایکائو ارائه شده است:
طبق شرایط کنوانسیون، سازمان از یک مجمع، شورایی با اعضای محدود با ارگان‌های مختلف زیرمجموعه و یک دبیرخانه تشکیل می‌شود. مدیران ارشد رئیس شورا و دبیرکل هستند.
مجمع متشکل از نمایندگان تمام کشورهای متعاهد، نهاد مستقل ایکائو است. هر سه سال یکبار تشکیل جلسه می‌دهد و کار سازمان را به‌تفصیل بررسی می‌کند و خط‌مشی‌های سال‌های آینده را تعیین می‌کند. همچنین به یک بودجه سه‌ساله رأی می‌دهد.
شورا، هیئت حاکمه‌ای که توسط مجمع برای یک دوره سه‌ساله انتخاب می‌شود، از 36 ایالت تشکیل شده است. مجمع کشورهای عضو شورا را تحت سه عنوان انتخاب می‌کند: کشورهای دارای اهمیت عمده در حملونقل هوایی، کشورهایی که بیشترین سهم را در ارائه تسهیلات برای ناوبری هوایی دارند، و کشورهایی که تعیین آنها تضمین می‌کند که همه مناطق اصلی جهان دارای نمایندگی هستند. شورا به‌عنوان نهاد حاکم، به کار ایکائو ادامه می‌دهد. در شورا است که استانداردها و رویه‌های توصیه‌شده به‌عنوان ضمیمه‌های کنوانسیون بین‌المللی هواپیمایی کشوری به تصویب رسیده و گنجانده می‌شوند. شورا توسط کمیسیون ناوبری هوایی (مسائل فنی)، کمیته حملونقل هوایی (مسائل اقتصادی)، کمیته حمایت مشترک از خدمات ناوبری هوایی و کمیته مالی کمک می‌کند.
قسمت‌های مختلف سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری
دبیرخانه به ریاست یک دبیرکل به پنج بخش اصلی تقسیم می‌شود: دفتر ناوبری هوایی، دفتر حملونقل هوایی، دفتر همکاری فنی، دفتر حقوقی، و دفتر اداری و خدمات. برای اینکه کار دبیرخانه منعکس‌کننده یک رویکرد واقعاً بین‌المللی باشد، پرسنل حرفه‌ای بر اساس جغرافیایی وسیع استخدام می‌شوند.
ایکائو با سایر اعضای خانواده سازمان ملل متحد مانند سازمان جهانی هواشناسی (WMO)، اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU)، اتحادیه جهانی پست، سازمان جهانی بهداشت (WHO) و سازمان بین‌المللی دریانوردی همکاری نزدیکی دارد.
سازمان‌های غیردولتی که در کار ایکائو نیز مشارکت دارند عبارت‌اند از: انجمن بین‌المللی حملونقل هوایی (IATA)، شورای بین‌المللی فرودگاه‌ها (ACI)، فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های خلبانان خطوط هوایی، فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های خلبانان خطوط هوایی (IFALPA) و شورای بین‌المللی انجمن‌های مالکان و خلبانان هواپیما (IAOPA).
ایکائو مسئول موارد زیر است:
ایمنی
ثبت
قابلیت پرواز
پیشگیری از ضایعات اقتصادی
رقابت عادلانه
استانداردسازی
قانون هوانوردی
سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری امروز چه چیزی را مدیریت می‌کند؟
حوزه‌های مختلفی وجود دارد که ایکائو تنظیم می‌کند که بدون آنها، انجام سفرهای بین‌المللی بسیار پیچیده خواهد بود.
ایکائو زیرساخت‌های هوانوردی را از قوانین ارتباطی، ناوبری، مدیریت ترافیک هوایی و همچنین استانداردهای پاسپورت را تعیین می‌کند.
آنها همچنین واحدهای اندازه‌گیری در هوانوردی را مدیریت می‌کنند، مانند واحدهای فشار pf، دما، ارتفاع و غیره، بنابراین همه هواپیماها و عملیات‌ها بدون توجه به کشوری که هستید هماهنگ هستند.
ایکائو همچنین انتخاب می‌کند که یک فرودگاه برای سوارشدن به هواپیماهای خاص چقدر باید باشد. شش سطح فرودگاه وجود دارد. کوچک‌ترین آن، A، فقط می‌تواند هواپیماهای کوچک را اداره کند و بزرگ‌ترین آن، F، می‌تواند هواپیماهای 747 و A380 را حمل کند.
ایکائو کدهای فرودگاهی را برای فرودگاه‌های جدید و موجود صادر می‌کند. یاتا، سازمان دیگری نیز کدها را ارائه می‌کند، اما این فقط برای فرودگاه‌هایی است که خدمات خطوط هوایی را ارائه می‌دهند. ایکائو برای همه فرودگاه‌های بزرگ یا کوچک است.
ایکائو کدهای سه حرفی خطوط هوایی را صادر می‌کند که برای تعیین رادیو استفاده می‌شود. درحالی‌که این کدها گاهی شبیه کدهای دوحرفی یاتا هستند که در شماره‌پرواز می‌بینید، اما در مورد انتقال رادیویی می‌توانند بسیار متفاوت باشند.
ایکائو همچنین به صنعت هوانوردی در مواجهه با تغییرات آب‌وهوایی کمک می‌کند. آنها اعضا را گرد هم می‌آورند و راه‌حل‌های مختلفی مانند سوخت‌های مختلف برای صحنه‌های کربن افست پیشنهاد می‌کنند. بااین‌حال، برخی از منتقدان گفته‌اند که کافی نیست.
وظایف ایکائو
ایکائو چه سازمانی است؟
هدف اصلی ایکائو مدیریت اصول اصلی تعیین شده در توافقنامه است.
معاهده هواپیمایی کشوری در سال 1944 میلادی که توسط 54 کشور در شیکاگو به امضاء رسید در نظر داشت از طریق تدوین آزادی‌های مربوطه زمینه توسعه حملونقل هوائی را فارهم سازد. این معاهده 9 آزادی عمل در بهره‌برداری از فضای کشورهای عضو را بر اساس قرارداد دو جانبه در بر می‌گیرد که توسط شرکت‌های هوائی به طور منظم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آزادی‌های حمل مسافر و بار
آزادی اول: پرواز بر فراز قلمرو هوائی هر یک از کشورهای عضو بدون فرود.
آزادی دوم: فرود در هر یک از کشورهای عضو به منظوری غیر از بهره‌برداری مستفر و بار. مثال برای فرود اضطراری و یا سوخت‌گیری.
آزادی سوم: فرود در هر یک از کشورهای عضو به منظور تخلیه مسافر از کشوری که شرکت هواپیمائی به آن تعلق دارد.
آزادی چهارم: فرود در هر یک از کشورهای عضو به منظور حمل مسافر از آن کشور به کشوری که هواپیما به آن تعلق دارد.
آزادی پنجم: فرود در هر یک از کشورهای عضو به منظور حمل مسافر از آن کشور و تخلیه در یک کشور ثالث. مثال: پرواز برنامه‌ای از تهران به لندن می‌تواند در پاریس برای لندن مسافر سوار نماید.
آزادی ششم: حمل مسافری که از یک کشور سوار هواپیما شده و در کشور دیگری پیاده خواهد شد. از طریق کشوری که شرکت هواپیمائی به آن تعلق دارد.
آزادی هفتم: حمل مسافری که از یک کشور سوار هواپیما شده و در کشور دیگری پیاده می‌شود بدون آن‌که وارد کشوری شود که شرکت هواپیمائی به آن تعلق دارد.
آزادی هشتم: (کابوتاژ) حمل مسافر بین دو نقطه در داخل قلمرو کشوری که این اجازه را داده است در حایل که مسیر پرواز هواپیما از آن کشوری که شرکت هواپیمائی به آن تعلق دارد آغاز شده و یا در آن خاتمه می‌یابد. مثال: یک هواپیمای ایرانی مسافر برای فرانکفورت حمل کند و از آنجا برای مونیخ مسافر سوار نماید.
آزادی نهم: حملونقل مسافر در کشوری که اجازه کابوتاژ داده است در داخل قلمرو همان کشور. مثال: شرکت ماهان بین شهرهای ترکیه مسافر سوار نماید.
ایکائو و سازمان ملل
در کنفرانس شیکاگو، تهیه‌کنندگان کنوانسیون بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) ظهور یک نوع سازمان ملل متحد پس از جنگ را پیش‌بینی کرده بودند. براین‌اساس، آنها ماده‌ای را در کنوانسیون نوشتند که امکان تبدیل‌شدن ایکائو به یکی از اجزای این سازمان را به شرح زیرپوشش می‌دهد:
ماده 64: سازمان می‌تواند در خصوص مسائل هوایی در صلاحیت خود که مستقیماً بر امنیت جهانی تأثیر می‌گذارد، با رأی مجمع، با هر سازمان عمومی که توسط ملت‌های جهان برای حفظ صلح ایجاد می‌شود، ترتیبات مناسبی را وارد کند.
در اولین مجمع ایکائو که در ماه مه 1947 برگزار شد، قطعنامه A1-2 با رای وحدت رویه 32 کشور متعاهد که در سومین جلسه عمومی نمایندگی داشتند به تصویب رسید. این موافقت‌نامه رابطه با سازمان ملل متحد (UN) را تصویب کرد و به رئیس شورا اجازه داد تا پروتکلی را امضا کند که توافقنامه مربوط به چنین رابطه‌ای بین سازمان ملل و ایکائو را به اجرا درآورد.
رئیس‌جمهور وارنر پروتکل را در 3 اکتبر 1947 امضا کرد و ایکائو به یک آژانس تخصصی سازمان ملل تبدیل شد. طبق این موافقت‌نامه، هر سازمان متعهد می‌شود که الزامات خاصی را برآورده کند که به‌موجب آن سازمان دیگر می‌تواند در اقدامات لازم برای اجرای برخی از مواد کنوانسیون شیکاگو و منشور سازمان ملل متحد در کار آن شرکت کند.
درحالی‌که ایکائو یک آژانس مستقل و خودمختار باقی ماند، کسب وضعیت حوزه انتخابیه در سازمان ملل متحد گام بزرگی بود که در سال‌های بعد، عمدتاً از طریق برنامه کمک‌های فنی سازمان ملل متحد، به نفع بسیاری از کشورهای متعاهد آن بود.
همکاری ایکائو با سایر سازمان‌ها
ایکائو چه سازمانی است؟
ایکائو به‌عنوان آژانس تخصصی سازمان ملل متحد با سازمان ملل متحد و به‌ویژه با شورای اقتصادی و اجتماعی همکاری نزدیک دارد. ایکائو همچنین باتوجه‌به وظایف فنی خود با سایر آژانس‌های تخصصی سازمان ملل متحد و سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان‌های زیر همکاری نزدیک دارد.
اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU)
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)
سازمان بین‌المللی کار (ILO)
سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO)
اتحادیه جهانی پست (UPU)
سازمان جهانی هواشناسی (WMO)
سازمان جهانی بهداشت (WHO)
سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)
سخن آخر
سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) یک آژانس سازمان ملل متحد است که برای کمک به کشورها برای به اشتراک گذاشتن آسمان خود به نفع دوجانبه تأسیس شده است.
در پایان جنگ جهانی دوم، جامعه بین‌المللی نیاز به توسعه اصول و استانداردهای مشترک را برای تنظیم رشد سریع هوانوردی غیرنظامی شناسایی کرد. برای اطمینان از عملیات ایمن و سازگار بین کشورها، باید استانداردهایی ایجاد شود.
نمایندگان 52 کشور در دسامبر 1944 در کنفرانس بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی در شیکاگو برای پیش‌نویس به‌اصطلاح “کنوانسیون شیکاگو” گرد هم آمدند. در همان تاریخ سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) تأسیس شد.
ایکائو به 193 کشور متعاهد کنوانسیون شیکاگو در توسعه و اتخاذ استانداردها، رویه‌ها و سیاست‌ها برای پروازهای غیرنظامی بین‌المللی کمک می‌کند. گروه‌های صنعت و جامعه مدنی، علاوه بر سازمان‌های چندجانبه مرتبط، به‌عنوان «سازمان‌های دعوت‌شده» نقش مهمی در این نتایج ایکائو دارند.
دبیرخانه ایکائو توسط دولت‌ها تأمین مالی و هدایت می‌شود تا پشتیبانی فنی، قانونی و اداری را برای همکاری حملونقل هوایی خود ارائه دهد. همچنین برنامه‌ها، مواد راهنما، و حسابرسی، آموزش، و ابتکارات پشتیبانی اجرایی را توسعه می‌دهد تا به کشورها کمک کند از انطباق بهبود یافته‌شان با هنجارهای جهانی بهره ببرند و پیشرفت کنند.
نتیجه این تلاش‌های چندجانبه ترکیبی توسط دولت‌ها و ایکائو، همسویی جهانی مقررات و رویه‌های هوایی، و یک شبکه هوانوردی واقعاً جهانی برای اتصال و متحد کردن جهان است.
